📍 Giới thiệu nhanh
-
Tên: TON 618
-
Loại: Quasar (Chuẩn tinh)
-
Vị trí: Chòm sao Canes Venatici (Chó Săn)
-
Khoảng cách: ~10,37 tỷ năm ánh sáng từ Trái Đất
-
Đặc điểm nổi bật: Chứa một hố đen siêu khối lượng (SMBH) lớn nhất từng được biết đến, ước tính ~66 tỷ lần khối lượng Mặt Trời.
🔭 Quasar là gì?
Quasar (Quasi-Stellar Object) là lõi của một thiên hà đang hoạt động mạnh, nơi một hố đen siêu khối lượng hút vật chất xung quanh, tạo ra năng lượng cực lớn.
Chúng sáng đến mức có thể nhìn thấy từ hàng tỷ năm ánh sáng.
TON 618 là một trong những quasar sáng nhất, được phát hiện lần đầu tiên vào thập niên 1950 qua khảo sát quang phổ.
🕰 Lịch sử phát hiện
-
1957: Được ghi nhận trong “Tololo” survey (tên TON là viết tắt của Tololo Object Number).
-
1970s: Phân tích quang phổ xác nhận TON 618 là một quasar cực xa và siêu sáng.
-
Ngày nay: Được coi là một trong những vật thể sáng và khổng lồ nhất vũ trụ quan sát được.
⚫ Hố đen siêu khối lượng
-
Khối lượng: ~66 tỷ M☉ (lần Mặt Trời)
-
Bán kính Schwarzschild (bán kính sự kiện): ~1.300 tỷ km (~125 ngày ánh sáng)
-
Nếu đặt hố đen này vào trung tâm Hệ Mặt Trời, bán kính của nó sẽ vượt xa quỹ đạo của Sao Diêm Vương.
-
Đây là một trong những hố đen lớn nhất từng được ước tính, vượt xa hố đen Sagittarius A* (4,3 triệu M☉) ở trung tâm Dải Ngân Hà.
💡 Độ sáng và năng lượng
-
Độ sáng biểu kiến: ~15,9 (có thể quan sát bằng kính thiên văn cỡ lớn).
-
Độ sáng tuyệt đối: Gấp hàng trăm nghìn tỷ lần Mặt Trời.
-
Quang phổ cho thấy bức xạ mạnh ở vùng tử ngoại và sóng vô tuyến.
📐 Khoảng cách và thời gian
-
Khoảng cách: ~10,37 tỷ năm ánh sáng (ánh sáng từ TON 618 mà ta thấy hôm nay xuất phát khi vũ trụ mới ~3 tỷ năm tuổi).
-
Việc quan sát TON 618 giúp các nhà khoa học nghiên cứu vũ trụ sơ khai và cách hố đen siêu khối lượng hình thành nhanh chóng.
❓ Vì sao TON 618 đặc biệt?
-
Kích thước kỷ lục: Hố đen lớn nhất từng được đo.
-
Độ sáng cực cao: Dễ nhận biết dù ở khoảng cách hàng tỷ năm ánh sáng.
-
Giá trị nghiên cứu: Giúp hiểu cách các quasar và hố đen phát triển trong giai đoạn đầu của vũ trụ.
📌 Thông số tóm tắt
| Thông số | Giá trị |
|---|---|
| Loại vật thể | Quasar |
| Khoảng cách | ~10,37 tỷ năm ánh sáng |
| Khối lượng hố đen | ~66 tỷ M☉ |
| Bán kính sự kiện | ~125 ngày ánh sáng |
| Độ sáng | ~4×10¹⁴ lần Mặt Trời |
| Chòm sao | Canes Venatici |
🪐 Ý nghĩa khoa học
TON 618 là một minh chứng cho sức mạnh và quy mô khủng khiếp của hố đen siêu khối lượng. Việc tìm hiểu nó giúp chúng ta:
-
Hiểu cách hố đen lớn nhanh đến vậy chỉ sau vài tỷ năm sau Big Bang.
-
Nghiên cứu mối liên hệ giữa hố đen và sự hình thành thiên hà.
-
Xác định giới hạn vật lý của các vật thể khổng lồ trong vũ trụ.
