MÁY HÀN ĐIỆN (QUE HÀN) – NGUYÊN LÝ, CẤU TẠO VÀ ỨNG DỤNG

✅ 1. Máy hàn điện là gì?

Máy hàn điện (que hàn) là thiết bị sử dụng nguồn điện để tạo ra nhiệt lượng cao nhằm nung chảy que hàn và kim loại cơ bản, từ đó tạo nên mối hàn chắc chắn giữa các chi tiết kim loại với nhau.

Phương pháp này còn được gọi là hàn hồ quang tay (SMAW – Shielded Metal Arc Welding), sử dụng que hàn có vỏ thuốc để tạo hồ quang và che chắn vùng hàn.


⚙️ 2. Cấu tạo cơ bản của máy hàn que

Bộ phận Chức năng
Nguồn điện hàn Cung cấp dòng điện (AC/DC) cho quá trình hàn
Dây cáp hàn Truyền điện từ máy tới que hàn và phôi
Kẹp mass (cực âm) Nối với chi tiết hàn để khép mạch điện
Kìm hàn (cực dương) Gắn que hàn, dùng để điều khiển quá trình hàn
Quạt làm mát Tản nhiệt cho máy trong khi hoạt động
Vỏ máy Bảo vệ linh kiện bên trong, chống va đập và bụi bẩn

🔌 3. Nguyên lý hoạt động

  1. Khi bật máy hàn, nguồn điện sẽ cung cấp dòng điện xoay chiều (AC) hoặc một chiều (DC) đến que hàn.

  2. Khi chạm que hàn vào kim loại, sẽ hình thành hồ quang điện – một luồng plasma cực nóng (lên đến 5.000 – 7.000°C).

  3. Nhiệt độ này làm nóng chảy cả đầu que hàn lẫn bề mặt phôi kim loại, tạo thành mối hàn.

  4. Vỏ thuốc trên que hàn cháy sinh ra khí bảo vệ và xỉ hàn, giúp ngăn ngừa oxy hóa vùng hàn.


🔍 4. Ưu điểm của hàn que

  • ✅ Thiết bị gọn nhẹ, dễ sử dụng.

  • Chi phí đầu tư thấp, phù hợp cho cả cá nhân lẫn doanh nghiệp nhỏ.

  • Linh hoạt, không cần khí bảo vệ, có thể hàn ở nhiều tư thế và điều kiện môi trường khác nhau.

  • ✅ Phù hợp cho các kim loại dày, thép carbon, thép hợp kim,…


⚠️ 5. Nhược điểm cần lưu ý

  • ❌ Sinh ra nhiều xỉ và khói, cần làm sạch sau khi hàn.

  • ❌ Tốc độ hàn chậm hơn so với MIG/MAG.

  • Khó điều khiển hơn đối với người mới học do dễ dính que hoặc cháy thủng vật liệu mỏng.


🧪 6. Các loại máy hàn que phổ biến

Loại máy Đặc điểm
Máy hàn cơ (biến áp) Giá rẻ, nặng, dễ hỏng, dùng cho gia công đơn giản
Máy hàn inverter Công nghệ IGBT, nhẹ, tiết kiệm điện, hàn ổn định hơn
Máy hàn 2 chức năng Tích hợp cả hàn que + hàn TIG, linh hoạt đa năng
Máy hàn DC/AC DC cho mối hàn ổn định, AC dùng khi cần công suất lớn

🧰 7. Ứng dụng thực tế

  • 🏗️ Ngành xây dựng: hàn khung thép, cột kèo, nhà tiền chế.

  • ⚙️ Cơ khí chế tạo: gia công chi tiết máy, khung gầm, giàn giáo.

  • 🛠️ Sửa chữa dân dụng: hàn cửa sắt, hàng rào, bàn ghế kim loại.

  • 🏍️ Ô tô – xe máy: hàn sườn, khung xe, ống xả…


🧤 8. Một số lưu ý khi sử dụng máy hàn que

  • Đảm bảo an toàn điện, luôn dùng thiết bị tiếp địa và dây đúng chuẩn.

  • Đeo kính hàn, khẩu trang và găng tay cách nhiệt để tránh tia lửa và hơi độc.

  • Chọn đúng loại que hàn phù hợp với vật liệu (6013, 7018…).

  • Giữ khoảng cách và góc nghiêng hợp lý giữa que và bề mặt hàn (góc 15–30°).


📌 9. Gợi ý chọn máy hàn điện tốt

Khi mua máy hàn, bạn nên lưu ý các tiêu chí:

  • Công suất: 200A – 250A là phổ thông.

  • Hiệu suất: càng cao càng ít nóng máy.

  • Hãng uy tín: JASIC, Hồng Ký, Riland, Legi, Weldcom, Panasonic,…

  • Bảo hành: Tối thiểu 6 – 12 tháng.

  • Tính năng thêm: Chống dính que, mồi hồ quang nhẹ, tự ngắt khi quá nhiệt.


🔚 Kết luận

Máy hàn điện (que hàn) là công cụ thiết yếu và phổ biến nhất trong ngành cơ khí – chế tạo tại Việt Nam và toàn thế giới.
Với giá thành rẻ, dễ sử dụng, cùng khả năng hàn mạnh mẽ, nó phù hợp cho cả người mới học nghề lẫn thợ chuyên nghiệp.

Previous articleTrắc Nghiệm Môn Tiếng Anh Lớp 6
Next articleĐỒNG HỒ VẠN NĂNG (MULTIMETER) – CẤU TẠO, CHỨC NĂNG VÀ CÁCH SỬ DỤNG