1. RCBO là gì?
RCBO (Residual Current Breaker with Overcurrent Protection) là thiết bị điện kết hợp chức năng bảo vệ dòng rò (RCD) và bảo vệ quá tải, ngắn mạch (MCB) trong cùng một thiết bị.
RCBO giúp bảo vệ:
✅ Con người khỏi nguy cơ điện giật do rò rỉ dòng điện.
✅ Thiết bị điện khỏi tình trạng quá tải, ngắn mạch, giảm nguy cơ cháy nổ.
✅ Hệ thống điện vận hành ổn định, an toàn hơn.
2. Phân biệt RCBO với RCCB và MCB
🔹 MCB (Miniature Circuit Breaker): Chỉ bảo vệ quá tải, ngắn mạch, không phát hiện dòng rò.
🔹 RCCB (Residual Current Circuit Breaker): Chỉ phát hiện và ngắt khi có dòng rò, không bảo vệ quá tải.
🔹 RCBO: Bảo vệ toàn diện cả dòng rò, quá tải và ngắn mạch – tối ưu nhất cho hệ thống điện hiện đại.
3. Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của RCBO
Cấu tạo RCBO
RCBO bao gồm các bộ phận chính:
- Bộ phát hiện dòng rò: Cảm biến dòng điện giúp phát hiện rò rỉ.
- Bộ ngắt mạch quá tải/ngắn mạch: Ngăn chặn nguy cơ cháy nổ do quá tải.
- Cơ cấu đóng/ngắt mạch: Kích hoạt ngắt điện khi có sự cố.
- Nút TEST: Kiểm tra tính năng bảo vệ dòng rò của thiết bị.
Nguyên lý hoạt động
- Bảo vệ dòng rò: Khi phát hiện dòng điện rò vượt mức an toàn (thường từ 10mA – 30mA), RCBO sẽ tự động ngắt điện.
- Bảo vệ quá tải: Khi dòng điện vượt ngưỡng cho phép, RCBO sẽ tự động cắt mạch để bảo vệ dây dẫn và thiết bị.
- Bảo vệ ngắn mạch: Khi xuất hiện hiện tượng đoản mạch, RCBO lập tức ngắt điện, tránh cháy nổ.
4. Phân loại RCBO
1️⃣ Theo dòng điện hoạt động
🔹 RCBO loại AC: Phát hiện dòng rò xoay chiều (AC) – dùng trong hệ thống điện dân dụng cơ bản.
🔹 RCBO loại A: Phát hiện cả dòng rò AC và DC – phù hợp với thiết bị điện tử, biến tần.
🔹 RCBO loại B: Bảo vệ dòng rò AC, DC và xung tần số cao – dùng trong công nghiệp, trạm sạc xe điện.
2️⃣ Theo số cực
⚡ RCBO 1P+N (1 cực + dây trung tính): Dùng cho hệ thống điện 1 pha (220V).
⚡ RCBO 3P+N (3 cực + dây trung tính): Dùng cho hệ thống điện 3 pha (380V).
3️⃣ Theo ngưỡng cắt dòng rò (IΔn)
📌 10mA – 30mA: Bảo vệ con người, sử dụng trong gia đình.
📌 100mA – 300mA: Bảo vệ thiết bị điện, giảm nguy cơ cháy nổ.
📌 500mA trở lên: Bảo vệ hệ thống điện công nghiệp.
5. Ưu điểm và nhược điểm của RCBO
Ưu điểm ✅
✅ Bảo vệ toàn diện: Kết hợp bảo vệ dòng rò, quá tải và ngắn mạch.
✅ Gọn nhẹ, tiết kiệm không gian: Thay thế cho việc dùng riêng RCCB + MCB.
✅ Lắp đặt dễ dàng: Không cần nhiều dây nối, đơn giản hóa hệ thống điện.
✅ Độ an toàn cao: Giúp ngăn ngừa tai nạn điện giật và cháy nổ hiệu quả.
Nhược điểm ❌
❌ Giá thành cao hơn so với RCCB và MCB riêng lẻ.
❌ Có thể bị nhảy CB không mong muốn nếu có nhiễu điện.
6. Ứng dụng của RCBO
🏠 Trong dân dụng: Lắp đặt tại nhà ở, chung cư, văn phòng để bảo vệ con người và thiết bị điện.
🏭 Trong công nghiệp: Bảo vệ hệ thống điện nhà máy, công trình xây dựng.
🔋 Trong hệ thống năng lượng tái tạo: Dùng trong điện mặt trời, trạm sạc xe điện.
💡 Trong y tế: Bảo vệ hệ thống điện tại bệnh viện, phòng thí nghiệm.
7. Hướng dẫn chọn và lắp đặt RCBO
🔹 Tiêu chí chọn RCBO
✔ Chọn đúng loại RCBO phù hợp với hệ thống điện (AC, A, B).
✔ Chọn số cực (1P+N hoặc 3P+N) theo hệ thống điện.
✔ Chọn ngưỡng cắt dòng rò phù hợp (30mA, 100mA, 300mA…).
✔ Chọn hãng sản xuất uy tín như Schneider, ABB, LS, Panasonic…
🔹 Cách lắp đặt RCBO
1️⃣ Ngắt nguồn điện trước khi lắp đặt.
2️⃣ Kết nối RCBO với nguồn điện và tải theo sơ đồ.
3️⃣ Kiểm tra RCBO bằng nút TEST.
4️⃣ Hoàn tất lắp đặt và vận hành thử nghiệm.
8. Các thương hiệu RCBO uy tín
🏆 Schneider Electric – Chất lượng cao, phổ biến nhất.
🏆 ABB – Độ bền cao, bảo vệ tối ưu.
🏆 LS Electric – Giá cả hợp lý, hiệu suất tốt.
🏆 Panasonic – Sản phẩm tin cậy từ Nhật Bản.
🏆 Siemens, Hager, Eaton – Được sử dụng rộng rãi trong công nghiệp.
9. Kết luận
RCBO là giải pháp bảo vệ điện toàn diện, giúp bảo vệ cả con người, thiết bị và hệ thống điện khỏi các sự cố rò rỉ điện, quá tải và ngắn mạch. Với khả năng thay thế RCCB + MCB, RCBO đang trở thành thiết bị bảo vệ không thể thiếu trong hệ thống điện hiện đại
